Samorząd Województwa Podkarpackiego

 Autorzy tekstu Aleksandra Gorzelak –Nieduży, Justyna Róg

Autor zdjęć Justyna Róg

Kancelaria Zarządu UMWP

Czym jest marka makroregionalna i jak przełożyć ją na współpracę przedsiębiorców na europejskich obszarach górskich w kontekście zarówno Alp, jak i Karpat – debata ma ten właśnie temat zgromadziła dziś ekspertów. Miało to miejsce w siedzibie Domu Polski Wschodniej w Brukseli. Inicjatorem wydarzenia był marszałek Władysław Ortyl, który w jego trakcie reprezentował Podkarpacie.

Wydarzenie zorganizowane w siedzibie wschodnich regionów Polaki było okazją do zaprezentowania dobrych praktyk, które w ramach współpracy przedsiębiorców realizowane są na terenie Makroregionu Alpejskiego, dzięki czemu budowana jest  marka tej części Europy.  Z doświadczeń tych chętnie korzystają regiony położone na obszarze Karpat, które włączają się w działania na rzecz Strategii makroregionalnej dla obszaru Karpat, a tym samym budowania wspólnej marki tej części kontynentu.  

Pierwsza część debaty poświęcona została dyskusji na temat potencjału oraz możliwości budowania marki Makroregionu Karpackiego w kontekście istniejących i przyszłych strategii.

Marszałek Władysław Ortyl przypomniał wydarzenia oraz wysiłki, jakie do tej pory podejmowane były na rzecz powstania Strategii Karpackiej.

Inicjatywa na rzecz utworzenia Strategii makroregionalnej dla obszaru Karpat jest inicjatywą dojrzałą, ma silne oparcie w działaniach podejmowanych na wszystkich poziomach władz: lokalnych, regionalnych, krajowych i europejskich. Mamy już sporo instytucjonalnych form współpracy społeczności państw karpackich, bo istniej Ramowa Konwencja o ochronie i zrównoważonym rozwoju Karpat z 2003 roku, działa od 30 lat Euroregion Karpacki, funkcjonuje -  pod moim przewodnictwem od 2016 roku - w Europejskim Komitecie Regionów Międzyregionalna Grupa „Karpaty”, która zrzesza samorządowców z Czech, Polski, Rumunii, Słowacji i Węgier –przypominał w czasie dyskusji marszałek Władysław Ortyl -  Naszym wspólnym celem są aktywne, wielopoziomowe działania zmierzające do utworzenia piątej makroregionalnej strategii UE. W grudniu 2019 roku Europejski Komitet Regionów  przyjął opinię popierającą utworzenie strategii makroregionalnej dla obszaru Karpat, której byłem sprawozdawcą. Jest to pierwszy oficjalny dokument UE, wymieniający Strategię Karpacką z nazwy.

W dyskusji nie mogło zabraknąć kontekstu, który dla współpracy regionów tworzy toczona przez Rosję na terenie Ukrainy wojna. 

Serhiy Tereshko, zastępca Szefa Misji Ukrainy przy UE mówił podczas debaty:

Agresja rosyjska na Ukrainę dodatkowo wzmocniła wagę i potrzebę współpracy transgranicznej. Doceniamy pomoc naszych partnerów z krajów, z którymi graniczymy. Ukraińskie Karpaty również odczuwają wpływ wojny, na przykład obwód lwowski stał się hubem pomocowym dla całej Ukrainy. Dlatego rola i priorytety regionów karpackich nabrały nowego znaczenia – mówił Tereshko.

Obecnie Ukraina jest uczestnikiem kilku projektów, które mają na celu ochronę środowiska i zasobów naturalnych. Uważam, że przyszła Strategia Karpacka pomoże nam skoordynować wszystkie dotychczasowe działania w tym zakresie, i będzie miała wpływ na gospodarkę - dodał gość z Ukrainy.

Druga część brukselskiej debaty skoncentrowała się na dyskusji o promocji i zrównoważonej turystyce na obszarze Makroregionu Alpejskiego.

Roberta Negriolli z biura regionalnego Lombardii w Brukseli mówiła o dobrych praktykach w jej regionie:

Jak każdy region posiadamy wieloletnią strategię rozwoju, która jest kompatybilna z celami i planami Strategii Alpejskiej. Dużą wagę przykładamy do dostępności naszego regionu dla turystów z różnego typu oczekiwaniami. Jako dobrą praktykę mogę wskazać zastosowanie aplikacji mobilnych dla odwiedzających region Lombardii.

Wszystkie regiony zaangażowane w Strategie Alpejską są zobowiązane do zbierania danych statystycznych. Czasami jest to wyzwaniem, ale dobrze obrazuje różnice pomiędzy małymi wioskami w dużymi obszarami miejskimi, które są znaczące. Chciałabym również podkreślić znaczenie tworzenia marki makroregionalnej, co w przypadku Strategii Alpejskiej okazało się kluczowe i przyniosło wiele korzyści – mówiła z kolei Roberta Santin z biura regionalnego Wenecji Euganejskiej w Brukseli.

Natomiast Matteo Bianchi, koordynator ze Stowarzyszenia Włoskich Gmin w Lombardii podkreślał:

Dzięki narzędziom, które oferuje Strategia możemy osiągnąć synergię pomiędzy obszarami o rożnym poziomie rozwoju. Ważną kwestią jest tutaj również podejście oddolne i zaangażowanie na każdym z poziomów zarządzania. Bez tego oraz bez zrównoważonej turystyki nie byłoby możliwe goszczenie tak z znaczącej  liczby turystów, co dostrzegamy na północy Włoch. Bez Strategii Alpejskiej nie mielibyśmy również takiej szansy jak organizacja zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2026 – mówił Bianchi. 

W czasie pobytu w Brukseli marszałek Władysław Ortyl wziął również udział w 20. posiedzeniu Komisji Polityki Spójności Terytorialnej i Budżetu UE Komisji COTER.  W jego trakcie dyskutowano między innymi o przyszłości polityki spójności oraz o wieloletnich ramach finansowych. Europejski Komitet Regionów jest obecnie na etapie opracowywania dwóch opinii, odnoszących się do obu tych kwestii. Władysław Ortyl uczestniczył również w otwarciu wystawy w Parlamencie Europejskim, poświęconej Mikołajowi Kopernikowi.

Zaprezentowano na niej kopię dzieła Jana Matejki z 1873 roku, będącego hołdem złożonym wielkiemu polskiemu astronomowi. Ekspozycja została zorganizowana w związku z 550. rocznicą urodzin Mikołaja Kopernika z inicjatywy europosłów Witolda Waszczykowskiego i Elżbiety Kruk.  

Galeria zdjęć: