Polskie regiony w „ciekawych i unikalnych czasach”
- Mateusz Romankiewicz
Żyjemy w ciekawych i unikalnych czasach. Jesteśmy świadkami kumulacji wydarzeń, które w normalnych czasach zdarzają się raz na kilkadziesiąt lat – to słowa otwierające ciekawą debatę pt. „Polskie regiony wobec nowej rzeczywistości” zorganizowanej przez Kongres Obywatelski.
Panel, nazwany „roboczo” debatą marszałków był próbą podsumowania jak te wszystkie wydarzenia ostatnich miesięcy wpłynęły na funkcjonowanie samorządów, a uczestniczyli w niej marszałkowie województw zarówno obecni jak i poprzednicy: Władysław Ortyl, Marszałek Województwa Podkarpackiego, Elżbieta Polak, Marszałek Województwa Lubuskiego oraz Janusz Sepioł, Marszałek Województwa Małopolskiego w latach 2002-2006, obecnie główny architekt Rzeszowa. Moderatorem dyskusji był Andrzej Halesiak, ekspert ds. gospodarczych, Członek Rady Programowej Kongresu Obywatelskiego.
Dyskutanci próbowali znaleźć odpowiedzi na pytania jak w turbulentnych czasach powinny funkcjonować nasze regiony? Co pomaga w szybkiej i efektywnej reakcji na zmienną rzeczywistość, a co jest przeszkodą i wyzwaniem? Jaka w tym rola transformacji kultury zarządzania i instytucji regionalnych? Co zrobić wobec zapaści demograficznej i nowych trendów migracyjnych? W jakich obszarach zielona transformacja regionów jest najpilniejsza?
Marszałkowie mówili o pierwszych reakcjach na wybuch wojny za naszą wschodnią granicą i pierwszych formach pomocy. Podkreślali współpracę między regionami, w szczególności z Podkarpaciem i Lubelszczyzną, które bezpośrednio sąsiadują z krajem ogarniętym wojną.
Mam wrażenie że nie pamiętamy już o pandemii ale jej skutki cały czas są odczuwalne, wpływają na nasze życie gospodarcze i społeczne. Wojna na Ukrainie sprawiła, że musieliśmy się szybko przeorganizować. Wszystkie wydarzenia związane z wojną potwierdziły ważne w miejsce samorządów w całym systemie funkcjonowania naszego kraju. Nasze zaangażowanie, szybkość reakcji, jesteśmy blisko ludzi, widzimy te problemy – powiedział marszałek W. Ortyl.
Paneliści, w kontekście ostatnich wydarzeń zastanawiali się również nad sensem dalekosiężnego planowania. Rozmawiali również o konkretnych, najbliższych planach na przyszłość.
To co było wyzwaniem powoduje, naszą zmiane myślenia na przyszłość. Kiedy nastawała pandemia byliśmy o krok od ustalenia naszej strategii województwa, ale musieliśmy ją zweryfikować. Teraz w obliczu wojny za naszą wschodnią granicą, też stoimy przed problemem zmiany części jej zapisów. Samorząd musi patrzeć w przyszłość, szczególnie w tym trudnym czasie. Aż 2/3 uchodźców przeszło przez Podkarpacie. To wyznacznik naszego miejsca. Mając na uwadze nasze doświadczenia z programu Polska-Białoruś-Ukraina chcemy być dalej jego liderem i miejscem, które będzie umożliwiało współpracę z innymi regionami. Teraz to będzie oczywiście program tylko Polska-Ukraina. Myślę, że będziemy także działać w jakimś formacie z ZWRP. Wciąż zamierzamy inwestować w innowacje. W dalszym ciągu chcemy utrzymać wysokie miejsca w rankingach innowacyjności. Będziemy konsekwentnie realizować nowy model wsparcia gospodarczego. To już nie tylko Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego, ale również Podkarpackie Centrum Innowacji, Podkarpacki Fundusz Rozwoju, Podkarpackie Centrum Nauki. Przyrost PKB mamy powyżej średniej i chcielibyśmy mino okoliczności utrzymać ten trend – tłumaczył marszałek Władysław Ortyl.
Nie zabrakło również tematyki tzw. zielonej transformacji, której idea dla większości jest słuszna, natomiast kwestią dyskusji powinno być jej tempo wdrażania.
Musimy rozmawiać o tym jak szybko tę koncepcję wdrażać. Nie można uciekać od takiej debaty, bo sytuacja znacząco się zmieniła. Pandemia i wojna znacząco wpłynęła na sprawne wprowadzanie tych założeń. Takim przykładem na Podkarpaciu jest szukanie alternatywnych paliw. Jesteśmy jednym z pierwszych województw, które uruchomiło działania związane z paliwem wodorowym. Mamy u nas przemysł lotniczy więc ma to dla nas podwójne znaczenie. Zabiegamy także na poziomie europejskim o wprowadzenie do realizacji strategii karpackiej. Wpisuje się ona bardzo dobrze w green deal, może być też wsparciem przy odbudowie ukr. Słysząc „green deal” to myślę od razu zielone karpaty – powiedział marszałek Władysław Ortyl.
Autor tekstu: Tomasz Leyko
Autor zdjęć: Mateusz Romankiewicz
Biuro Prasowe UMWP