Samorząd Województwa Podkarpackiego

Autor tekstu Aleksandra Gorzelak – Nieduży

Autor zdjęć Anna Magda 

Biuro prasowe UMWP

Nasze dziedzictwo i kultura pamięci o przodkach są elementem naszego świata, pamiętając o nich,oddając im cześć, mamy za zadanie budować przyszłość -  powiedział marszałek Władysław Ortyl w czasie konferencji prasowej, poświęconej zbliżającym się obchodom 80. rocznicy Zbrodni Wołyńskiej. W konferencji obok marszałka Władysław Ortyla uczestniczyli: wojewoda podkarpacki dr Ewa Leniart oraz dr Piotr Szopa z rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. 

Wszystkie trzy instytucje wspólnie włączają się w obchody tej tragicznej rocznicy na terenie województwa. 

Dla budowania dobrych wspólnych relacji potrzebne jest upamiętnianie ważnych wydarzeń, nawet jeżeli są one dramatyczne i bardzo trudne. Mamy zobowiązania wobec naszych przodków, wobec tysięcy ofiar Zbrodni  Wołyńskiej. Naszym zobowiązaniem jest, aby wyrażać pamięć o ofiarach zbrodni – mówiła podczas konferencji wojewoda podkarpacki Ewa Leniart. 

11 lipca 1943 r. był jednym z najtragiczniejszych dni II wojny światowej - ukraińscy nacjonaliści z OUN-UPA zaatakowali jednocześnie 99 miejscowości - mordując mieszkających tam Polaków. „Krwawa niedziela” to symbol ludobójstwa, które objęło całe, ówczesne Kresy południowo-wschodnie II Rzeczypospolitej i miało na celu masową eksterminację polskiej ludności cywilnej, pochłonęło 130 tysięcy ofiar.

Głównym punktem obchodów rocznicy w stolicy Podkarpacia będzie msza święta, odprawiona 11 lipca 2023 roku, o godzinie 18.00. Będzie ona celebrowana w rzeszowskim Kościele pw. Św. Krzyża, a przewodniczyć jej będzie ordynariusz rzeszowski ksiądz biskup Jan Wątroba. 

Naszym obowiązkiem - jako samorządu województwa - jest zachowywania pamięci o ważnych wydarzeniach naszej historii, nawet jeżeli są one trudne. Stąd działania, które podejmujemy, by o tym naszym dziedzictwie mówić, bo bez wątpienia nasz region jest w znaczący sposób spadkobiercą pamięci o Kresach południowo-wschodniej II Rzeczypospolitej– podkreślał podczas konferencji marszałek Władysław Ortyl. 

W ramach Festiwalu Dziedzictwa Kresów, którego wraz z samorządem Lubaczowa jesteśmy organizatorem, przygotowaliśmy wydarzenia, które będą upamiętniały tamten czas i tamtych ludzi. Dyskusje, debaty, konferencje, spotkania, poświęcone zarówno temu, co wydarzyło się przez 80-cioma laty, ale także temu – jak dziś odbierać przyszłość i jak na jej trudnych doświadczeniach budować przyszłość – zaznaczył gospodarz Podkarpacia. 

O szczegółach organizowanych w regionie wydarzeń mówił w czasie konferencji dr Piotr Szopa, naczelnik Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa rzeszowskiego oddziału IPN.  

Wydarzeń, które organizujemy w tym rocznicowym roku jest bardzo wiele. Ofiarom mordunależy się pamięć, stąd wielość oraz rozmaity charakter naszych działań. Prowadzimy działania o charakterze edukacyjnym, naukowym, a także upamiętniowym. 7 lipca jeszcze przed rocznicą odbędzie się w Cieszanowie konferencja, dotycząca okoliczności Zbrodni Wołyńskiej, to będzie wydarzenie o charakterze edukacyjnym i naukowym, bo mówić będziemy także o dzisiejszym odbiorze tej tragedii. Gośćmi konferencji będą znakomici specjaliści, którzy od lat zajmują się tą tematyką. 

6 lipca z kolei odbędzie się w powiecie lubaczowskim Rajd Pamięci. Trasa będzie wiodła przez miejsca męczeństwa Polaków mieszkających na tamtym terenie od Podlesia (cmentarz ewangelicki) – przez Basznię Dolną (cmentarz parafialny) – Tymce – Hrymaczki (miejscowość nieistniejąca, symboliczny grób Szczepana Soronia) – „Kogut” – Rudkę (miejscowość nieistniejąca; pomnik ofiar zbrodni UPA) – aż po Brusno Nowe i tamtejszy cmentarz parafialny– mówił dr Szopa z IPN. 

11 lipca będzie na terenie Podkarpacia dniem prowadzonej przez IPN akcji „Zapal znicz pamięci”. Jest to akcja społeczna skierowana do lokalnych społeczności, zachęcająca do zapalania zniczy w miejscach pamięci ofiar Zbrodni Wołyńskiej. W związku z rocznicą przygotowywana jest także książka pod redakcją dr. Tomasza Berezy z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Rzeszowie. 

Upamiętnienie ofiar Zbrodni Wołyńskiej będzie również częścią tegorocznego Festiwalu  Dziedzictwa Kresów, którego współorganizatorami są samorząd województwa podkarpackiego oraz gmina Leżajsk . W ramach festiwalu,11 lipca 2023 w lubaczowskiejKonkatedrze im. bł. Jakuba Strzemię odbędą się uroczystości związane z Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przezukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej. W intencji pomordowanych zostanie odprawiona msza święta, a po niej złożone zostaną kwiaty pod tablicą upamiętniającą Polaków pomordowanych, zamęczonych iwypędzonych z Kresów południowo-wschodnich Rzeczypospolitej przez ukraińskich nacjonalistów z OUN-UPA w latach 1939-1947. 

Uroczystości te przygotowywane są przez Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich oraz gminę Lubaczów.

Galeria zdjęć: