Samorząd Województwa Podkarpackiego

 Autor tekstu: Aleksandra Gorzelak-Nieduży
 Biuro Prasowe UMWP

 Zdjęcia: Muzeum w Przeworsku

Świętej pamięci książę Andrzej Lubomirski – ostatni ordynata przeworski, człowiek wybitny, nietuzinkowy, wizjoner, który swoimi działaniami  urzeczywistniał idee patriotyzmu gospodarczego i obywatelskiego, podejmując z sukcesem liczne inicjatywy w zakresie społecznym, politycznym, kulturalnym, charytatywnym, a przede wszystkim biznesowym – jest kolejnym „Zasłużonym dla Województwa Podkarpackiego”. W Przeworsku potomkowie ordynata odebrali właśnie z rąk przedstawicieli samorządu województwa odznakę honorową oraz pamiątkowy grawerton, które przywołują zasługi ich przodka dla Podkarpacia.  

W Muzeum - Zespole Pałacowo-Parkowym w Przeworsku odbyły się uroczystości, upamiętniające życie i dokonania trzeciego - a zarazem ostatniego ordynata przeworskiego.  W styczniu 2024 roku szczątki śp. księcia Andrzeja Lubomirskiego, zostały sprowadzone z Brazylii  i spoczęły w Krypcie Rodowej w Bazylice pod wezwaniem Ducha Świętego w Przeworsku.

Teraz w oranżerii przeworskiego pałacu wręczona została Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego”. Wiceprzewodniczący sejmiku Jerzy Cypryś odczytał tekst uchwały sejmiku województwa o przyznaniu wyróżnienia. Laudację na cześć zasłużonego zaprezentowała członek zarządu województwa Anna Huk. Odznakę wręczyli wspólnie wicemarszałek województwa Piotr Pilch, członek zarządu Anna Huk i wiceprzewodniczący sejmiku Jerzy Cypryś.

W imieniu rodziny zasłużonego odznakę odebrali prawnuczka Andrzeja Lubomirskiego -Maryjka Sapieha – Beckman oraz praprawnuk Łukasz Sapieha.

W laudacji na cześć zasłużonego członek zarządu Anna Huk wymieniła liczne dokonania, jakimi w wielu sferach życia zasłużył się książę Lubomirski.

Choć od jego śmierci minęło już ponad 70 lat, a od okresu, kiedy podejmował swoje rozliczne działania ponad wiek, nie możemy nie docenić jego starań, a wręcz przeciwnie – musimy je przypomnieć obecnym pokoleniom i wskazać, jako doskonały przykład oraz inspirację. Książę Andrzej Lubomirski – jako człowiek wykształcony i postępowy – kiedy objął rządy w swojej rodowej posiadłości, dobrze rozumiał wyzwania, przed jakimi stał wówczas powiat przeworski oraz Galicja, a przede wszystkim słabości, z jakimi mierzyły się te ziemie. Wiedział, że musi postawić na ich rozwój gospodarczy. Stąd rozliczne inwestycje – przede wszystkim w modernizację ordynacji, którą powiększył, jednocześnie usprawniając system zarządzania – mówiła w czasie uroczystości Anna Huk - Jego największym przedsięwzięciem z obszaru gospodarki było otwarcie cukrowni, która odniosła ogromny sukces i przetrwała długie lata, do czasów współczesnych, stając się poniekąd symbolem Przeworska. Dla mieszkańców powiatu przeworskiego była wówczas dobrze prosperującą fabryką, dającą zatrudnienie robotnikom oraz możliwość zarobku rolnikom. Przede wszystkim jednak „cukrownia była symbolem walki ekonomicznej z austriackim zaborcą”.

Członek zarządu przywołała także inne, podejmowane z sukcesem dokonania.  

Ordynat przeworski angażował się także w inne, liczne przedsięwzięcia gospodarcze: sfinalizował uruchomienie jeszcze dwóch innych cukrowni, wykupił i uratował od upadku Fabrykę Maszyn „Perkun” we Lwowie. W okresie międzywojennym był współtwórcą Fabryki Wyrobów Gumowych „Kauczuk” w Bydgoszczy, która działa po dziś dzień, jako Stomil Bydgoszcz. W jego majątku działały nowoczesne jak na tamte czasy tartaki, młyny, gorzelnie, rafineria spirytusu, cegielnia, fabryka serów, a także wódek, likierów i rumu. Książe inicjował budowy dróg i linii kolejowych, włączył się w tworzenie Banku Przemysłowego we Lwowie, zasilając go sporym wkładem własnym. Tworzył towarzystwa oraz instytucje wspierające lokalne inicjatywy przemysłowe. O wszystkich działaniach nie sposób powiedzieć, miały one jednak wspólny mianownik – rozwój gospodarczy, który – jako dla człowieka światłego – był niezwykle istotny.

Po uroczystości, w czasie której starosta przeworski Bogusław Urban oraz dyrektor muzeum Łukasz Mróz wręczyli pamiątkowe miniatury osobom zaangażowanym w upamiętnienie ordynata, odbyło się odsłonięcie pomnika-ławeczki księcia ordynata Andrzeja Lubomirskiego w przestrzeni przeworskiego parku, tuż obok lipy Jana III Sobieskiego. Klimat epoki, w której żył i działał ordynat wprowadzili uczestników uroczystości członkowie Stowarzyszenia Rekonstrukcji Strojów Historycznych „Damy i Huzary”.

Galeria zdjęć: