Serwis Samorządu Województwa Podkarpackiego

 Autor tekstu: Monika Konopka
 Departament Ochrony Środowiska
 Autor zdjęcia: Krzysztof Zajączkowski
 Departament Promocji i Turystyki

„Uzdrawiając(y) krajobraz” – to tegoroczne hasło Międzynarodowego Dnia Krajobrazu, święta obchodzonego 20 października, ustanowionego przez Radę Europy z inicjatywy Polski. Każdego roku w obchody włącza się Samorząd Województwa Podkarpackiego. Wśród inicjatyw są między innymi: konkursy, seminaria naukowe, filmy edukacyjne, a także inne działania podejmowane na rzecz ochrony i kształtowania krajobrazu.

Samorząd województwa od lat podejmuje aktywne działania na rzecz ochrony wielkiego dziedzictwa przyrodniczego, jakim jest krajobraz Podkarpacia. W obchodzonym właśnie Dniu Krajobrazu warto o tym przypomnieć. Robimy to między innymi poprzez szeroko rozumianą edukację, ale także poprzez inne działania, takie jak np. prowadzone obecnie prace nad audytem krajobrazowym – mówi Władysław Ortyl, Marszałek Województwa Podkarpackiego.

Konkurs - „Uzdrawiając(y) krajobraz”

Do poniedziałku, 21 października, uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych mogli składać prace w konkursie ogłoszonym już po raz kolejny przez Departament Ochrony Środowiska UMWP, właśnie z okazji Dnia Krajobrazu. Zadanie polegało na napisaniu bajki z morałem o tym, jak konkretny krajobraz przyczynił się do uzdrowienia kogoś lub jak ktoś uratował dany fragment otaczającej go przyrody, która była zniszczona lub zaśmiecona. Rozstrzygnięcie konkursu i wręczenie nagród nastąpi 15 listopada.

Więcej o konkursie:

https://podkarpackie.pl/index.php/srodowisko/aktualnosci/regulamin-konkursu-literackiego-dla-uczniow-szkol-podstawowych-i-ponadpodstawowych-na-krotka-bajke-uzdrawiajac-y-krajobraz-okazji-dnia-krajobrazu-2024

Seminarium w Muzeum Ulmów

W obchody Dnia Krajobrazu włączyło się również Muzeum Polaków Ratujących Żydów w Markowej, które za jeden z priorytetowych celów stawia sobie ochronę wyjątkowych walorów historycznych, kulturowych i krajobrazowych Markowej. To jednostka współprowadzona przez samorząd województwa wraz z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Kulturowego.

Muzeum od pięciu lat aktywnie uczestniczy w dyskusji na temat ochrony krajobrazu. Początkowo w ramach tworzonej Strategii Muzeum, a w tym roku po raz drugi zorganizowało w ramach Międzynarodowego Dnia Krajobrazu, związane z tą tematyką i z programem Muzeum –Seminarium Markowskie. II Seminarium Markowskie, które odbywa się 21 i 22 października, nosi tytuł: „Dziedzictwo i rozwój. Muzeum jako podmiot moralnej odpowiedzialności za przestrzeń dziedzictwa i instytucja pracy twórczej działająca na rzecz dobrobytu człowieka i dobra wspólnego”.

Więcej o tej inicjatywie:

https://muzeumulmow.pl/pl/aktualnosci/uzdrawiajacy-krajobraz-miedzynarodowy-dzien-krajobrazu/

Kampania edukacyjno-informacyjna w TVP

Od 2019 roku w ramach obchodów Dnia Krajobrazu, Samorząd Województwa Podkarpackiego wraz z Zespołem Karpackich Parków Krajobrazowych w Krośnie oraz Zespołem Parków Krajobrazowych w Przemyślu  organizuje kampanię edukacyjno-promocyjną, która jest zgodna z aktualnym hasłem święta. Jednym z elementów kampanii są przygotowywane i emitowane w TVP Rzeszów programy edukacyjno-promocyjne.

Tegoroczny felieton autorstwa redaktorów: Jacka Szarka i Jacka Tutaka miał premierę na antenie TVP Rzeszów 20 października. Terminy kolejnych emisji zaplanowane są na 24 i 26 października oraz na 4 listopada. Film można również obejrzeć na stronie internetowej TVP Rzeszów:

https://rzeszow.tvp.pl/83063713/uzdrawiajacy-krajobraz

Wszystkie dotychczas zrealizowane materiały filmowe są dostępne na stronie internetowej urzędu marszałkowskiego pod linkiem:

https://podkarpackie.pl/index.php/srodowisko/dzien-krajobrazu

Audyt krajobrazowy

Departament Rozwoju Regionalnego UMWP prowadzi prace nad audytem krajobrazowym. To dokument, który będzie stanowił podstawę do podejmowania działań w zakresie ochrony i kształtowania krajobrazu. Zostaną w nim zidentyfikowane krajobrazy występujące na obszarze województwa podkarpackiego wraz z ich cechami charakterystycznymi. Dokonana zostanie również ocena ich wartości, a także wskazane zostaną krajobrazy priorytetowe, czyli te które są szczególnie cenne dla społeczeństwa ze względu na swoje wartości przyrodnicze, kulturowe, historyczne, architektoniczne, urbanistyczne, ruralistyczne lub estetyczno - widokowe, i jako takie wymagające zachowania lub określenia zasad i warunków ich kształtowania.

Prace nad dokumentem są w fazie końcowej. W listopadzie zostanie on przedstawiony do zaopiniowania zarządowi województwa. Kolejnym etapem będą konsultacje społeczne. Planowany termin przyjęcia dokumentu to koniec I kwartału 2025 roku.

Środki unijne dedykowane formom ochrony przyrody i krajobrazu

Na terenie województwa podkarpackiego funkcjonuje 13 obszarów chronionego krajobrazu, które posiadają status prawny i są formami ochrony przyrody, nad którymi nadzór sprawuje Marszałek Województwa Podkarpackiego.

Aby we właściwy sposób zarządzać tymi obszarami, konieczne jest sporządzenie dokumentu będącego formą audytu, dającego wiedzę o aktualnym stanie tych terenów. Jednocześnie konieczne jest ustalenie sposobów i form ich ochrony. Taki właśnie dokument chcemy przygotować wykorzystując wsparcie unijne z naszego programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027 – mówi marszałek Władysław Ortyl.

W sierpniu został złożony wniosek na dofinansowanie tego zadania w ramach FEP. Trwa właśnie jego ocena formalna i merytoryczna.