Samorząd Województwa Podkarpackiego

Autor tekstu Aleksandra Gorzelak –Nieduży

Autor zdjęć Anna Magda

Biuro prasowe UMWP

 
Liczna rzesza ekspertów z dziedziny ochrony zabytków, konferencja naukowa, wystawa prezentująca dziedzictwo, wręczenie odznaczeń dla zasłużonych, a wszytko w przestrzeni niezwykłej magnackiej rezydencji – to tylko niektóre elementy Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków na Podkarpaciu. Centrum obchodów stał się Łańcut i Muzeum- Zamek w Łańcucie. Gościem uroczystości był Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków dr Jarosław Sellin. Samorząd Województwa Podkarpackiego reprezentował marszałek Władysław Ortyl.

Zanim jednak uczestnicy Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków spotkali się w progach łańcuckiej rezydencji, wzięli udział w ceremonii prezentacji oznakowania starego cmentarza żydowskiego w Łańcucie. Upamiętnienie kolejnych żydowskich cmentarzy odbyło się w ramach programu realizowanego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa w całej Polsce.

Wizyta na łańcuckim kirkucie to jeden z elementów przypominający o 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim, która przypada na 19 kwietnia. Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków ustanowiony został 40 lat temu przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych.

Same uroczystości z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków rozpoczął briefing prasowy w Muzeum - Zamku w Łańcucie. Uczestniczyli w nim: dr Jarosław Sellin – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków, Władysław Ortyl – Marszałek Województwa Podkarpackiego, Radosław Wiatr – Wicewojewoda Podkarpacki oraz dr hab. Katarzyna Zalasińska – Dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Obecni byli także: Wołodymyr Herycz z Państwowego Rezerwatu Historyczno-Architektonicznego w Żółkwi, Beata Kot – Podkarpacki Wojewódzki Konserwator Zabytków, Piotr Zubowski - Dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie oraz Krzysztof Żaba – p.o. Dyrektora Muzeum Zamek w Łańcucie.

Obchody organizowane w całej Polsce na różnych szczeblach są znakomitą okazją do podsumowania kolejnego roku działań na rzecz ochrony dziedzictwa kulturalnego, zarówno w skali międzynarodowej, jak i krajowej, regionalnej czy lokalnej. Spotkanie w gronie ludzi zaangażowanych w utrwalanie pamiątek przeszłości skłania do refleksji nad rolą dziedzictwa kulturowego w kształtowaniu tożsamości narodowej, jest też forum dyskusji na temat zarządzania tym dziedzictwem. Ten dzień to święto wszystkich osób, które wkładają wiele wysiłku w ratowanie zabytków i opiekę nad nimi – konserwatorów i restauratorów, historyków sztuki, urbanistów, architektów, archeologów i przedstawicieli innych zawodów, pracujących na rzecz ochrony dziedzictwa, a także właścicieli i zarządców - świadomych swojej roli opiekunów zabytków – mówił w czasie uroczystości w Łańcucie wiceminister dr Jarosław Sellin. – Cieszę się, że możemy się dziś spotkać w jednej z najcenniejszych pereł Podkarpacia o najwyższych walorach architektonicznych i artystycznych.

Minister podkreślał zaangażowanie rządu RP w zachowanie dziedzictwa kulturowego.

W tym roku budżet na ochronę zabytków wynosi aż 220 mln złotych, trzykrotnie więcej niż jeszcze kilka lat temu. Niedawno ogłosiliśmy rządowy program wsparcia dla samorządowców, program wsparcia dla odbudowy zabytków, który ma w budżecie 3,5 mld złotych. To pokazuje nasze starania – zaznaczył wiceminister Jarosław Sellin.

W tum roku przypada jubieusz 20-lecia wpisu na liste dziedzictwa UNESCO „Drewnianych kościołów Południowej Małopolski” oraz 10-lecie wpisu na tę samą listę „Drewnianych cerkwi w polskim i ukraińskim regionie Karpat”.

Marszałek Władysław Ortyl witając gości z całej Polski na Podkarpaciu podkreślał zarówno wagę samego dziedzictwa kultury, które niesie przekaz ważny dla kolejnych pokoleń, jak i dobrej współpracy wielu instytucji dla zachowania dziedzictwa.

Podkarpacie jest regionem, gdzie drewnianych, pochodzących z wielu okresów zabytków zachowało się bardzo dużo. Wybudowane często bez użycia jednego gwoździa, liczące setki lat, drewniane świątynie to skarb kresowego pogranicza. Wśród wielu pięknych, na szczególną uwagę zasługują świątynie wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Jest wśród nich pochodzący z I połowy XV wieku kościół w Haczowie czy zespół plebański w Bliznem wraz z drewnianym kościołem z XVI wieku. Przed 10 laty na listę UNESCO trafiły cerkwie: greckokatolicka pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu oraz pw. Św. Paraskewy wraz z zespołem obronnym w Radrużu. Jako samorząd województwa przykładamy wiele starań, aby zachować to bezcenne dziedzictwo. Jednocześnie wiemy, że szacunek dla przeszłości i sięganie do niej jest elementem, który możemy przekuć w nasz sukces i element rozwoju, chociażby w kontekście turystyki. Perły naszego dziedzictwa pielęgnujemy, także po to, aby tworzyć nowe szanse i możliwości ich odkrywania, przez kolejne pokolenia – podkreślał marszałek Władysław Ortyl.

W Sali Balowej łańcuckiego zamku, odbyła się uroczysta część wydarzenia, które zgromadziło ekspertów ze świata ochrony zabytków i dziedzictwa. Wśród nich obecni byli Piotr Babinetz, poseł na Sejm RP i przewodniczący Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz prof. Bogumiła Rouba - Przewodnicząca Rady Ochrony Zabytków przy MKiDN.

W trakcie gali odbyło się wręczenie odznaczeń dla służb konserwatorskich i pracowników Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości w imieniu Prezydenta RP Andrzeja Dudy wręczył wiceminister dr Jarosław Sellin.

Z kolei odznaki „Za opiekę nad zabytkami” przekazali uhonorowanym wspólnie wiceminister Jarosław Selin oraz Katarzyna Zalasińska dyrektor NID wraz z Beatą Kot Podkarpackim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.

Wiceminister dr Jarosław Sellin – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków podkreślał:

Odznaczenia państwowe i resortowe są dowodem zaangażowania w niekończącą się misję budowania pomostów między przeszłością a przyszłością, poprzez utrwalanie dla przyszłych pokoleń materialnego i niematerialnego dorobku naszych przodków. Wszystkim nagrodzonym gratuluję tych wyróżnień. Dziękuję za trud włożony w dzieło utrwalania dziedzictwa kulturowego, z myślą o przyszłych pokoleniach, za Państwa poświęcenia na rzecz naszego wspólnego dobra

W czasie konferencji, która z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków odbyła się w łańcuckim zamku pochylono się między innymi nad kwestiami postulatów zmian w polityce konserwatorskiej w zakresie światowego dziedzictwa UNESCO oraz tematem żywego dziedzictwa – ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego w Polsce. Dyskutowano także o aktualnych wyzwaniach ochrony obiektów architektury drewnianej, wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Częścią obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków była wystawa: „Skarby drewnianej architektury sakralnej. Kościoły i cerkwie na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO”.

Galeria zdjęć:

Pełna galeria zdjęć: Facebook | Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków na Podkarpaciu