Samorząd Województwa Podkarpackiego

Autor tekstu: Piotr Sitarz

Biuro Prasowe UMWP

Autor zdjęć: Konsulat Generalny RP we Lwowie/ Justyna Dec Oddział współpracy międzynarodowej

W 104. rocznicę Bitwy pod Zadwórzem na Polskim Cmentarzu Wojennym w Zadwórzu, nieopodal Lwowa, odbyły się uroczystości upamiętniające polskich żołnierzy poległych 17 sierpnia 1920 roku w walce z bolszewikami.

W uroczystych obchodach u stóp kurhanu, gdzie spoczywają bohaterowie tej bitwy, wziął udział wicemarszałek województwa podkarpackiego Karol Ożóg oraz przewodniczący sejmikowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą Jacek Magdoń. Delegacji towarzyszyli także przedstawiciele Związku Strzeleckiego, komendant Główny bryg. ZS Marek Matuła oraz dowódca Płd.-Wsch. Okręgu Strzeleckiego „Strzelec” Józefa Piłsudskiego st. insp. ZS Marek Strączek.

W swoim wystąpieniu wicemarszałek Karol Ożóg zwrócił uwagę na poświęcenie ponad 300 ochotników pod dowództwem kapitana Bolesława Zajączkowskiego:

W tygodniu Święta Wojska Polskiego, a także rocznicy wielkiego zwycięstwa polskich żołnierzy w Bitwie Warszawskiej, pamięć o poświęceniu młodych ochotników pod Zadwórzem ma szczególny wymiar. Atak sowieckiego agresora wymógł na dowództwie i młodych żołnierzach postawienie jak największego oporu. W nierównej walce i w niesprzyjających okolicznościach, skazani na porażkę bohaterowie spod Zadwórza bronili suwerenności, honoru, a także narodowej tożsamości – podkreślił wicemarszałek Karol Ożóg.

Uroczystości pod mogiłą Orląt zostały zorganizowane przez Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Wojskowymi we Lwowie oraz Konsulat Generalny RP we Lwowie. Wydarzenie rozpoczęła msza święta, po której uczestnicy zapalili znicze, złożyli wieńce i wiązanki kwiatów w upamiętnieniu bohaterów Bitwy pod Zadwórzem. Wicemarszałek Karol Ożóg podziękował działaczom społecznym za nieustawanie w wysiłkach na rzecz należytego upamiętnienia polskich bohaterów:

Przypominając wydarzenia sprzed 104 lat, tym bardziej dziękuję Państwu za objęcie opieką miejsc pochówku polskich bohaterów, za troskę i pamięć o poległych, która jest naszym wspólnym obowiązkiem – powiedział wicemarszałek Karol Ożóg, kierując słowa do przedstawicieli Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Wojskowymi we Lwowie.

Ważnym punktem pobytu delegacji z Podkarpacia we Lwowie była wizyta na Cmentarzu Obrońców Lwowa, gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze na mogiłach siedmiu poległych w Bitwie pod Zadwórzem, w tym kapitana Bolesława Zajączkowskiego. Przedstawiciele Samorządu Województwa złożyli także wizytę na Cmentarzu Janowskim we Lwowie, na którym pochowano około dwieście tysięcy Polaków, w tym żołnierzy poległych w walkach o Lwów z lat 1918-1920.  

Bitwa pod Zadwórzem okazała się jednym z najważniejszych starć w nowożytnej historii Polski. 17 sierpnia 1920 roku, liczący ponad 300 osób batalion młodych polskich ochotnikówpod dowództwem kapitana Bolesława Zajączkowskiego, ustępując pod naporem konnicy Siemiona Budionnego, natknął się pod Zadwórzem na bolszewicki oddział 6. Dywizji Kawalerii.

Bitwa na kilka godzin opóźniła marsz bolszewików na Lwów i ułatwiła wojskom polskim przygotowanie obrony miasta. Opór, który zakończył się sukcesem operacyjnym wojsk polskich, został jednak okupiony życiem prawie wszystkich żołnierzy. Z uwagi na heroiczną walkę, Bitwę pod Zadwórzem symbolicznie nazwano polskimi Termopilami.

Bohaterowie spoczęli nieopodal miejsca swej ostatniej bitwy – po zakończeniu wojny przy torach kolejowych obok stacji kolejowej w Zadwórzu usypano poległym ponad 20-metrowy kurhan, a w 1927 roku wzniesiono na nim pomnik w kształcie słupa granicznego zwieńczonego krzyżem. 

Siedmiu poległych, w tym kapitana Bolesława Zajączkowskiego, pochowano na Cmentarzu Obrońców Lwowa w oddzielnej kwaterze „Zadwórzaków”.

Galeria zdjęć: